Sunday, October 4, 2009

What Does the Shaman Sing?

Explanation: Shamaness G is the one who sings the song and who you can see in full shamanic attire. Altanceceg is another Buryat shamaness, dressed in purple who assists shamaness G during the first half of the ritual. The Ongon is the spirit that possesses shamaness G and it is believed that after it takes possession of the shaman's body it is not the shaman but the Ongon who sings the song. In my transcription ... stands for a word that I could not hear and identify while ..... stands for such a whole line (usually three words).

Shamaness G

1. Baidaam baidaam minee göö

Dayaan dayaan minee göö

… modon damjilgatai

ogtorgui…

olon … huudaltai

dörwön … tüshlegtei

agaar tengerei …-legtei

altan delxeigeer (toirologtoi)

arwan xoyor …

zharan …

buural haixan udagan

duurihaxa …

… xoyor üxingöör

…..

…..

yüünei yünteg yürööhöyöö

Shamaness Altanceceg speaks to the Ongon:

2. Za xun shuwuun garwaltai

xuha modon seregtei

buriad arwan naiman …

arwan jiliin oi …

xorin jiliin …

olbog deeree huugaad yariyaa daa

The Ongon sings:

3. Xaana yawazha …

Altanceceg says:

4. Eej mod , selenge aimgiin …

The Ongon sings:

5. … dalai yireewew göö

xöxxön tengerheetnei buuwab göö

Altanceceg says:

6. Baruun öwdög tüshin suusan xongor xanitnai, xüüxed, ax düütei, olon tümen zhandaguudtai xoyor zuun arwan … dörwön zuun arwan xüniig … ür olon bainabdi daa!

The Ongon sings:

7. Yüünei yüntegtei

yamar (torigoor /zorigoor) yireewew daa?

Altanceceg says:

8. Ene haixan xünd xamba torgon xawshuulgatai, müngön belegtei, owoo uuliin serzhemtei …

The Ongon sings (indistinct):

9. …..

Altanceceg says:

10. Aadar haixan hüüngee barigtii!

The Ongon sings (indistinct):

11. …..

The Ongon drinks the milk and drops the cup down.

The Ongon sings:

12. Toogoonoi haixan togtomol

…-nii haixan neremelee

togton barizha xürtegshgüi …

xünde … xüxyözhö sengezhe

xöörözh l nairazh l …

ürgön tümen zhandaguudnyi

Ünör olon üryüüd nyi

Bögötör (xoonoo) mend amoor!

Everybody says:

13. Mendee!

The Ongon drinks.

Altanceceg speaks to the Ongon:

The Ongon sings:

14. …..

Ulaanxan shargal manzhiiyi

undaalan baizh l barixamnai gü

mülenxen haixan …

… barixamnai gü

nyomoor haixan modoorxom doo.

15. Üre haixan xüüxdüüdmnyi

… haixan mörgöölööröi

ülenxen haixan … chuulaarai

… haixan xalbagatai

ulaanxan shargal sainiingaa deezh

xangaixan delxiidee örgögtii daa!

Udganxan modondoo zalbiragtii daa!

…-xan baizh l mörgögtii döö!

Togoonoi haixan togtmoliingoo

torxonoi haixan nemrmeleingee deezhee

xüüxdüüdmnyi zoriulagtii!

… sagaan idyeeneingee

(muusag) haixan talxanaingaa deezhee

xüüxdüüdmnyi ürgögtii daa!

Xöxxön haixan xambiingaa

(xümbee xümbee) geed zoriulagtii!

Ene l haixan zon …

… baizh l buuhan daa!

…..

…..

Xüxyözh l sengezh xööröldii daa!

Xöörtei haixanaar nairaldii daa!

Buriadiingaa xagaan … yixe mörgöldöö dee!

…-xen zaarin udganuudai

(umbalxan) tengertee mürgöldögtii!

Münxe yixe tengerüüdteigee

xargui (negdüülzh) yawahan

zholoo (negdüülzh) yawahan

xongor haixan üryüüdtei

udganxan duurisa …

… baizh l xööröldii döö

An apprentice kneels down and introduces herself to the Ongon.

16.

The Ongon sings:

17. …..

… xüüxdüüdee

ongonxon garwaluud (tengüüzhe)

…..

üri xüüxdüüdtei xööröldii daa!

Ürinxen xongor ürimnyi

… haixan …

… baizh l …

(xümbe) …

xööröldön baizh l sengeeye l döö!

A girl in pink gives tea to the Ongon.

The Ongon drinks the tea.

The Ongon sings:

18. Üri xüüxdüüdmnyi …

udganxan duurisxa …

Xurai haixan xurailgaar

… xüröölüülen zalbiragtii!

Ulaan shargal manjiinxan

undaaxan caigaa degdelegtii!

… cagaa örgöörögtii!

… baizh l zoriulagtii!

Udagan haixan modondoo

… haixan mörgögtii dee!

Udganxan haixan modondoo

… haixan (iyiidee / izhiidee)

… baizh l bariaragtii!

Xüxe tengeriin (üüdenhee)

…..

…..

… bolood …

garwal tenger (negdehen)

…..

Xüxe tenger (negdehen)

Böögei udam …

…..

…..

Xüüxen basgad targalnaa göö

…..

… buural duurisxa

(ushariin olzho) xööröldii daa!

…..

The apprentice introduces herself again.

19.

The Ongon sings:

20. …..

…..

…..

… tengeriin garwalnuudaa

Tengerxen haixan ulaashiyim

(xormoidozho) … -zhe

…..

… xünden deer xüxyööd …

… xünden deer …

…..

…..

…..

… xööröxöd …

… mordoxom xadaa

aman xelii tataa…

… baizh l

Örgön haixan tengerüüdtee

münxiin zhargal xairalagtii!

Udganxan haixan iyiidee

münxiin zhargaliiyi … döö!

The Ongon drinks milk.

The Ongon sings:

21. Bulta haixan zhargazha

buyanaa (nemedxezhe) yawagtii daa!

Üryööl haixanaar yawaaragtii!

Ürgööl haixanaar xataaragtii!

Tüwshin (zhangaazh) yawaaragtii!

world map hits counter
map counter

Tuesday, December 30, 2008

Peoples of Mongolic Origin in Inner-Asia


Click on the map to see it bigger!



1. Torguud, Ööld, Xinjiang: Bortala Mongol Autonomous Prefecture (Chinese:Bo’ertala Mengguzu Zizhizhou)

2. Torguud, Ööld, Xinjiang: Tachendiqu: Hoboksar Mongol Autonomous Area (Chinese: Hebukesai’er Mengguzu Zizhixian)

3. Torguud, Ööld, Xinjiang: Bayangol Mongol Autonomous Prefecture (Chinese:Bayangele Mengguzu Zizhizhou)

4. Deed Mongol, Qinghai: Haixi Tibetan-Mongol Autonomous Prefecture (Chinese: Haixi Zangzu Mengguzu Zizhizhou)

5. Deed Mongol, Gansu: Subei Mongol Autonomous Area (Chinese: Subei Mengguzu Zizhixian)

6. Yellow Uygur, Gansu: Sunan Yellow Uygur Autonomous Area (Chinese:Yuguzu Zizhixian, Mongolian speaking Šera Yogors inhabit the eastern part of the territory: Dahe and Kangle towns)

7. Monguor, Qinghai: Datong Hui-Monguor Autonomous Area (Chinese: Datong Huizu Tuzu Zizhixian)

8. Monguor, Qinghai: Huzhu Monguor Autonomous Area (Chinese:Huzhu Tuzu Zizhixian)

9. Monguor, Qinghai: Minhe Hui-Monguor Autonomous Area (Chinese: Minhe Huizu Tuzu Zizhixian)

10. Dongxiang, Gansu: Dongxiang Autonomous Area (Chinese: Dongxiangzu Zizhixian)

11. Dongxiang, Bao’an, Gansu: Jishishan Dongxiang-Bao’an-Salar Autonomous Area (Chinese: Jishshan Dongxiangzu Bao’anzu Salazu Zizhixian)

12. Deed Mongol, Qinghai: Henan Mongol Autonomous Area (Chinese: Henan Mengguzu Zizhixian)

13. Urad, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Bayannuur: Urad Back Banner (Chinese: Bayannao’er Wulate Houqi)

14. Urad, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Bayannuur: Urad Central Banner (Chinese: Bayannao’er: Wulate Zhongqi)

15. Urad, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Bayannuur: Urad Front Banner (Chinese: Bayannao’er Wulate Qianqi)

16. Darxan, Muu-mingan, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Baotou: Darxan-Muu-mingan United Banner (Chinese: Baotoushi: Da’erhan Mo ming’an Lianheqi)

17. Tümed, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Baotou: Tümed Right Banner (Chinese Baotou: Tumote Youqi)

18. Tümed, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Baotou: Tümed Left Banner (Chinese Baotou: Tumote Zuoqi)

19. Čaxar, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Ulaanchab: Čaxar Right Wing Back Banner and Central banner (Chinese: Wulanchabu: Chaxa’er Houqi Zhongqi)

20. Čaxar, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Ulaanchab: Čaxar Right Wing Front Banner (Chinese: Wulanchabu: Chaxa’er Youyi Qianqi)

21. Sönid, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Šiliingol: Sönid Right Banner (Chinese: Xilin: Sunite Youqi)

22. Sönid, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Šiliingol: Sönid Left Banner (Chinese: Xilin: Sunite Zuoqi)

23. Abaga, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Šiliingol: Abaga Banner (Chinese: Xilin: Abage qi)

24. Üjümčin, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Šiliingol: Üjimčin Right Banner (Chinese: Xilin: Xi Wuzhumuqin Qi)

25. Üjümčin, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Šiliingol: Üjimčin Left Banner (Chinese: Xilin: Dong Wuzhumuqin Qi)

26. Xešigten, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Chifeng: Xešigten Banner (Chinese: Chifengshi: Kesheketeng Qi)

27. ? Hebei: Wenchang Manchu-Mongol Autonomous Area (Chinese: Weichang Manzu Mengguzu Zizhixian)

28. Xarčin, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Chifeng: Xarčin Banner: (Chinese: Chifeng: Kalaqin Qi)

29. Xarčin, Liaoning: Xarčin Mongol Autonomous Area (Chinese: Kalaqin Mengguzu Zizhixian)

30. Baarin, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Chifeng: Baarin Right Banner Chinese: (Chifeng:Balin Youqi)

31. Baarin, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Chifeng: Baarin Left Banner Chinese: (Chifeng:Balin Zuoqi)

32. Arxorčin, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Chifeng: Arxorčin Banner (Chinese: Chifeng: Aluke’erqin Qi)

33. Xorčin, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Xing’an: Xorčin West Wing Middle Banner (Chinese: Tongliao: Ke’erqin Youyi Zhongqi)

34. Xorčin, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Xing’an: Xorčin West Wing Front Banner (Chinese: Tongliao: Ke’erqin Youyi Qianqi)

35. Xorčin, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Tongliao: Xorčin East Wing Central Banner (Chinese: Tongliao: Ke’erqin Zuoyi Zhongqi)

36. Xorčin, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Tongliao: Xorčin East Wing Back Banner (Chinese: Tongliao: Ke’erqin Zuoyi Houqi)

37. Xorčin,Liaoning: Fuxin Mongol Autonomous Area (Chinese: Fuxin Mengguzu Zizhixian)

38. Xorčin (Gorlos), Jilin: Songyuan: Gorlos Mongol Autonomous Area (Chinese: Songyuanshi: Ge’erluosi Mengguzu Zizhixian)

39. Xorčin , (Dörböd-beise), Heilongjiang: Qiqiha’er Dörböd Mongol Autonomous Area (Chinese: Qiqiha’ershi: Du’erbote Menguzu Zizhixian)

40. Xorčin, Xing’an: Jalaid Banner: (Chjnese: Xing’an: Zhalaite Qi)

41. Daur, Heilongjiang, Qiqiha’er: Gannan Area (Chinese: Heilongjiang, Qiqiha’er: Gannan Xian)

42. Daur, Heilongjiang, Qiqiha’er: Fuyu Area (Chinese: Heilongjiang, Qiqiha’er: Fuyu Xian)

43. Daur, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Hulubuir: Morindawaa Daur Autonomous Area (Chinese: Hulunbei’er: Molindawa Dage’erzu Zizhixian)

44. Daur, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Hulunbuir Ewenki Hulunbei’er Autonomous Area (Chinese: Hulunbei’er: Ewenkezu Zizhixian)

45. Barga, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Hulunbuir Xuučin Barga Banner (Chinese: Hulunbei’er: Chen Ba’erhu Qi)

46. Barga, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Hulunbuir Šine Barga Left Banner (Chinese: Hulunbei’er: Xin Ba’erhu Zuoqi)

47. Barga, Inner-Mongolia (Chinese: Nei Menggu): Hulunbuir Šine Barga Right Banner (Chinese: Hulunbei’er: Xin Ba’erhu Youqi)

48: Buriad, Mongolia: Xentii province (aimag): Binder, Dadal districts (sum), Dornod province: Bayan-Uul, Dašbalbar, Ereencaw districts.

49. Üjümčin, Mongolia: Dornod province (aimag) Bulgan district (sum)

50. Üjümčin, Mongolia: Dornod province (aimag) Bayantümen district (sum)

51. Üjümčin, Mongolia: Süxbaatar province (aimag) Erdencagaan district (sum)

52. Dariganga, Mongolia: Süxbaatar province (aimag): Dariganga, Naran, Ongon districts (sum)

53. Buriad, Mongolia: Töw province (aimag): Möngönmorit district (sum)

54. Buriad, Mongolia: Selenge province (aimag)

55. Ööld, Mongolia: Arxangai province (aimag): Öljiit, Ögiinuur, Xotont districts (sum)

56. Darxad, Mongolia: Xöwsgöl province (aimag): Ulaan-Uul, Cagaan-Nuur, Renčinlxümbe districts (sum)

57. Xotogoid, Mongolia: Xöwsgöl province (aimag): Bayanxairxan, Bayan-Uul, Cagaan-Uul, Cecerleg districts (sum), Jawxan province : Nömrög, Ulaagčin, Telmen, Ider districts.

58. Bayad, Mongolia: Uws province (aimag): Malčin, Jüüngowi, Xiargas districts (sum)

59. Dörböd, Mongolia: Uws province (aimag): Böxmörön, Türgen, Sagil, Dawst districts (sum), Bayan-Ölgii province: Cagaan-Nuur district, Xowd province, Dörgön district.

60. Ööld, Mongolia: Xowd province (aimag): Erdenbüren district (sum)

61.Miangad, Mongolia: Xowd province (aimag): Miangd district (sum)

62. Urianxai, Mongolia: Xowd province (aimag): Mönxxairxan, Duut districts (sum), Bayan-Ölgii province Bugat, Buyant districts.

63. Jaxčin, Mongolia: Xowd province (aimag): Manxan, Jereg, Möst districts (sum)

64. Jaxčin, Mongolia: Xowd province (aimag): Üyenč district (sum)

65. Torguud, Mongolia: Xowd province (aimag): Bulgan, Üyenč districts (sum)

66. Buriad, Russia: Republic of Buriatia (Russian: Respublika Buryatia)

67. Buriad, Russia: Ust'-Orda Buriad Autonomous Region (Russian. Ust'-Ordinskiĭ Avtonomit Okrug)

68. Buriad, Russia: Aga-Buriad Aoutonomous Region (Russian: Aginskiĭ Buryatskiĭ Avtonomit Okrug)

I. Xalx, Mazong Xalx village, Gansu: Subei Mongol Autonomous Area (Chinese: Subei Mengguzu Zizhixian)

II. Xalx, Pingshanhu Xalx village, Gansu: Ganzhou Region (Chinese: Ganzhou Qu)

III. Xalx, Baiyin Xalx village, Gansu: Sunan Shera Yogor Autonomous Area (Chinese: Sunan Yuguzu Zizhixian)


world map hits counter
map counter